Povratak britanske vojske u Bosnu i Hercegovinu kroz misiju EUFOR-Althea nije samo pitanje regionalne sigurnosti, već ključno geopolitičko pitanje u trenutku kada se Evropa suočava s rastućom prijetnjom ruskog utjecaja. Dok Moskva podržava separatističke snage i destabilizuje Zapadni Balkan, Evropska unija pokazuje nesposobnost da odlučno djeluje. U takvoj situaciji, britanski angažman je nužan – ne samo za stabilnost Bosne i Hercegovine, već i za širu sigurnost Evrope.

Iako EU formalno nadzire misiju EUFOR-a, jasno je da njene vojne snage nisu dovoljne da obuzdaju potencijalne sukobe. Nedavni rast tenzija u BiH, ali i nesposobnost EU da brzo odgovori na krize, ukazuju na to da je potreban snažniji vojni i politički akter. Niko ne razumije zašto su vojne vježbe EUFOR-a gotovo isključivo fokusirane na suzbijanje nereda, dok stvarne sigurnosne prijetnje dolaze iz geopolitičkih manipulacija i destabilizirajućih faktora podržanih iz vana. 

Velika Britanija, s dugom tradicijom prisustva u BiH i utjecajem na međunarodnoj sceni, može ispuniti tu ulogu. Povratak britanske vojske značio bi jasnu poruku Moskvi, Budimpešti i njenim balkanskim saveznicima da Zapad neće dozvoliti novu destabilizaciju regije.

Nedavni rast tenzija u BiH, ali i nesposobnost EU da brzo odgovori na krize, ukazuju na to da je potreban snažniji vojni i politički akter

Poseban faktor koji se ne smije zanemariti jeste percepcija povjerenja unutar Bosne i Hercegovine. Bošnjaci, kao najveća žrtva agresije iz 1990-ih, nemaju povjerenje u određene zemlje EUFOR-a koje su u prošlosti bile politički i ekonomski bliske Beogradu. Tokom rata u BiH, određene evropske sile su podržavale političke i vojne strukture koje su činile agresiju na državu, a danas se takva podrška manifestuje kroz diplomatsku zaštitu separatističkih težnji i blokiranje sankcija protiv destabilizirajućih elemenata u regionu. Također, određene članice EUFOR-a imaju bliske političke odnose s vlastima u Banjoj Luci i njihove vlade pružaju podršku secesiju Republike Srpske i aktivno podržavaju ruske interese u regiji. 

Nasuprot tome, Velika Britanija se u više navrata dokazala kao dosljedan saveznik prozapadnih snaga u BiH, otvoreno se suprotstavljajući nacionalističkim i separatističkim politikama koje prijete njenoj stabilnosti. Britanski povratak bio bi ključan faktor u obnavljanju povjerenja u međunarodne mirovne snage.

Velika Britanija ima i historijski kredibilitet u borbi protiv ruskog ekspanzionizma. Još od 19. vijeka, Britanska Imperija bila je ključna prepreka širenju ruskog utjecaja prema zapadnim i južnim dijelovima Evrope. Tokom Krimskog rata (1853–1856), Velika Britanija predvodila je savezničke snage protiv Carske Rusije, sprječavajući njeno napredovanje prema Mediteranu i Balkanu. Kasnije, kroz Hladni rat, britanski diplomatski, vojni i obavještajni aparat bio je jedan od najefikasnijih u suzbijanju sovjetskog utjecaja, od Evrope do Bliskog istoka. 

 Bio bi snažan geopolitički potez koji bi pokazao da Zapad neće dozvoliti ruski prodor na Balkan. Vrijeme za djelovanje je sada – prije nego što postane prekasno

Danas, dok se Rusija ponovo okreće agresivnoj geopolitici, britanska vojska i njena sposobnost brzog djelovanja mogu biti ključni faktor u očuvanju stabilnosti Balkana i šire regije.

Velika Britanija, iako više nije dio EU, ostaje ključna članica NATO-a, a sigurnost Balkana direktno utiče na njene interese. Ako se ne spriječi ruski utjecaj na Balkanu, region bi mogao postati nova Ukrajina – poligon za destabilizaciju, energetske krize i vojni sukob koji bi se mogao preliti i na ostatak Evrope. Povratak britanske vojske u BiH bio bi preventivna mjera koja bi osigurala mir, zaštitila NATO interese i očuvala stabilnost jugoistočne Evrope.

U trenutku kada EU pokazuje slabost, a SAD se okreće svojim unutrašnjim problemima, britanski vojni povratak u BiH bio bi snažan geopolitički potez koji bi pokazao da Zapad neće dozvoliti ruski prodor na Balkan. Vrijeme za djelovanje je sada – prije nego što postane prekasno.

Stavovi izrečeni u ovom tekstu odražavaju autorovo lično mišljenje, ali ne nužno i stavove DEPO Portala.

(DEPO PORTAL/ad)

Depo.ba pratite putem društvenih mreža Twitter i Facebook